Bariery komunikacyjne sprawiają, że rośnie dystans między osobami które chcą się porozumieć i w efekcie maleje szansa na jakiekolwiek porozumienie. Warto je poznać gdyż to one utrudniają komunikację między ludźmi, wpływają zarówno na osobę która je stawia jak i na odbiorcę komunikatu. Natomiast dobre nawyki komunikacji to takie, które zakładają wzajemny szacunek. By komunikacja była skuteczna i dawała wzajemne zrozumienie, obie strony muszą “dawać” i “dostawać”. Jednak nie zawsze tak się dzieje, są pewne blokujące czynniki i to właśnie są te bariery w komunikacji. Warto się im przyjrzeć, gdyż mają negatywne skutki.
1. Bariery związane z osądzaniem i ocenianiem
Mają one w sobie ocenę i narzucają punkt widzenia mówiącego. Zawarte w tym są w tym również krytykowanie, nadawanie etykietek, stawianie diagnozy a także chwalenie połączone z oceną. To właśnie prowadzi do dużego uproszczenia postrzeganej przez nas rzeczywistości. Etykietka jest workiem do którego wkładamy wielu podobnych do siebie pod pewnym względem ludzi. Te bariery powodują niezrozumienie, niepewność i w efekcie mogą spowodować reakcję agresywną lub obronną u osoby, z którą przecież chcemy się porozumieć.
2. Bariery związane z podsuwaniem rozwiązań, rozkazywanie, moralizowanie (zazwyczaj podpierane podsuwanych przez siebie rozwiązań jakimś autorytetem), stawianie zbyt wielu lub niewłaściwych pytań (jest to idealny sposób na zakończenie rozmowy i jednocześnie porozumienia, gdyż rozmówca może dać zdawkową odpowiedz i w ten sposób zakończyć rozmowę), doradzanie (jest na ogół obrażaniem inteligencji rozmówcy, gdyż został potraktowany jak osoba, która nie potrafi rozwiązać jakiegoś zadania). Te bariery są w pewnym sensie manipulacyjne lub wywierają nacisk. Jeśli nawet wypowiesz je z troską, mogą spowodować, że ktoś poczuje się niezrozumiany, a nawet urażony, smutny, przestraszony, gdyż sugeruje się mu, że nie radzi sobie sam a my potrafimy to lepiej.
3. Bariery związane z unikaniem udziału w problemach drugiego człowieka. Może to być odwracanie uwagi od problemu czy też logiczne argumentowanie. Te działania spowodują, że czasami mimo dobrych chęci minimalizujemy czyjeś lęki czy problemy. Stworzymy w tej relacji emocjonalny dystans, jednocześnie omijając temat. Dzięki tym zabiegom sami poczujemy się lepiej i bezpieczniej, ale nie będziemy pomocni.
Wszystkie bariery utrudniają porozumienie, gdyż zablokują emocje i sprawią, że nasz rozmówca będzie miał coraz mniejszą ochotę aby być szczerym. Zamiast służyć porozumieniu, wręcz przeciwnie mogą sprzyjać gromadzeniu uraz, wycofaniu się z relacji a także utrudnią samodzielne rozwiązanie problemu. Warto o tym wiedzieć aby nie stały się one nawykiem.
